به‌طورکلی دستگاه کارتخوان، یک سخت‌افزار بانکی است که به‌صورت اتوماتیک پس از دریافت دستور از اپراتور، عملیات‌های بانکی مشخصی را انجام می‌دهد. از جمله این عملیات‌ها می‌توان به انتقال وجه به‌حساب فروشنده، عملیات صورت‌حساب، گزارش روزانه و … اشاره کرد.
کارت‌خوان‌ها علاوه بر سرعت بخشیدن به عملیات پرداخت، در صرفه‌جویی مصرف کاغذ برای اسکناس و همچنین جلوگیری از آلودگی‌های ناشی از لمس اسکناس کاربردی هستند. درخواست دستگاه‌های کارتخوان، در دنیای مدرن، برای تمامی کسب‌وکارها الزامی است.
درخواست کارتخوان نیز مانند امور اداری دیگری، نیاز به ثبت و ارائه مدارک موردنیاز و طی‌کردن مراحل قانونی دارد. به دلیل کاربردهای مختلف دستگاه‌های کارتخوان، افراد حقیقی و حقوقی بسیاری درخواست کارتخوان را در شرکت‌های معتبری که در زمینه واگذاری دستگاه پوز فعالیت می‌کنند یا بانک‌های مربوطه، ثبت می‌کنند.
مدارک موردنیاز برای اشخاص حقیقی و حقوقی نیز شامل مدارک هویتی،حساب بانکی معتبر، سند مالکیت یا اجاره نامه، جواز کسب است. برای اشخاص حقوقی مدارک کلیه صاحبان امضا مورد نیاز است. پس از طی این مراحل قانونی، می توان دستگاه کارت خوان را دریافت کرد.
دستگاه کارتخوان یا پوز چیست؟
دستگاه کارتخوان یا دستگاه پوز POS یا پایانه فروش دستگاهی است که به‌وسیله ارتباطات تلفنی یا از طریق شبکه‌ای به سیستم بانکی متصل می‌شود. با دستگاه کارتخوان می‌توان به‌صورت خودکار مبلغ مشخصی را از خریدار به‌حساب فروشنده انتقال داد. این مکانیزم انتقال پول از طریق کشیدن کارت در شیاری که در دستگاه کارتخوان تعبیه شده است، انجام می‌گیرد.
در واقع دستگاه پوز یا کارتخوان با اتصال به شبکه‌های بانکی امکان انتقال وجه از حساب شما به‌حساب فروشنده را فراهم می‌کند. شما در هنگام خرید به‌جای پرداخت نقدی می‌توانید کارت عابر بانکی خود را به همراه داشته باشید و با استفاده از کارتخوان این وجه را از حساب خود بدون دردسر به‌حساب فروشنده انتقال دهید.
تاریخچه کارتخوان (pos)
قبل از توسعه دستگاه‌های کارتخوان ، بازرگانان و فروشندگان، از پرینترهای دستی (که به ماشین‌های ZipZap نیز معروف است) برای گرفتن اطلاعات از قسمت برجسته شده روی کارت اعتباری از برگه‌های کاغذی با نسخه‌های کپی کربنی استفاده می‌کردند. سپس این ورق‌های کاغذی برای پردازش به بانک منتقل می‌شدند. این روند، دشوار و وقت‌گیر بود.
علاوه بر این شرایطی را فرض کنید که در آن یک فروشنده هر بار برای دریافت هزینه فروش خود باید در صندوق خود را باز و بست کند. در این صورت احتمال اشتباه و سرقت از جانب خود فروشنده و یا اشخاص دیگر وجود دارد. آیا راهی برای غلبه بر این مشکل وجود دارد؟
این سؤالی بود که باعث شد دستگاه‌های کارتخوانی که امروزه می‌شناسیم به وجود بیایند و اکنون ما تاریخچه دستگاه کارتخوان پوز بیسیم را مرور کنیم .نقطه عطف فروش در سال 1979 پدیدار شد، هنگامی‌که ویزا (Visa) یک پایانه ضبط داده الکترونیکی بزرگ را معرفی کرد که اولین پایانه پرداخت بود. در همان سال نوارهای مغناطیسی برای اولین‌بار به کارت‌های اعتباری اضافه شد. این تغییر اجازه می‌داد تا اطلاعات کارت به‌صورت الکترونیکی ضبط و منجر به توسعه پایانه‌های پرداخت یا کارتخوان امروزی شود.
بیش از یک دهه بعد در سال 1994 لیپمن، شرکت مهندسی الکترونیکی در بیت‌المقدس تأسیس شد. شرکت لیپمن، خط پایانه‌های پردازشی Nurit را تولید کرد. لیپمن به دلیل جایگاه محکم وریفون در صنعت پرداخت با pos، هنگام تأسیس، هدفی را برای خود قرارداد که تاکنون به آن فکر نشده بود.در ادامه، درحالی‌که Lipman حدود 10٪ سهم در کارتخوان ثابت را در اختیار داشت، آنها رهبر مسلم کارت‌خوان‌های بیسیم با بیش از 95٪ سهم در اواخر دهه 1990 بودند.
الزام استفاده از دستگاه‌های کارتخوان pos
نصب کارتخوان یکی از مسیر‌های سازمان امور مالیاتی کشور برای تحقق کاهش فرار مالیاتی و شفافیت مالی است که قطعاً نیازمند همکاری دستگاه‌های مرتبط است. آن‌طور که شاپرک اعلام کرده سالیانه بیش از ۲ هزار دستگاه کارتخوان در خارج از کشور غیرفعال می‌شوند، کارت‌خوان‌هایی که به‌منظور فعالیت در ایران به‌صورت سیار از مرز خارج و مورداستفاده غیرشفاف قرار گرفته‌اند.
انواع دستگاه کارتخوان
تا زمانی که به طور مستقیم به فکر کار با دستگاه کارتخوان بیسیم نیفتاده‌اید نمی‌توانید تصور کنید انواع پوز چه محدوده گسترده‌ای می‌تواند داشته باشد. در جست‌وجوهای اولیه برای یافتن بهترین دستگاه کارتخوان ممکن است کلماتی مانند جیبی، شخصی، سیار و. به گوشتان بخورد و از خودتان بپرسید کارتخوان سیار چیست؟ پوز جیبی به چه معناست؟ و…
۱- کارتخوان تلفنی (Dial-Up): ساده‌ترین نوع دستگاه pos می باشد که با خطوط تلفن به بانک و شبکه بانکی متصل می‌شود.
۳- کارتخوان شبکه‌ای (LAN): در این نوع کارتخوان، اتصال به اینترنت برای انتقال داده با استفاده از کارت شبکه انجام می‌شود.
۵- کارتخوان قابل اتصال به رایانه (PC-POS): این نوع از دستگاه‌های کارتخوان قابلیت اتصال به کامپیوتر و نرم‌افزارهای حسابداری را دارد.
۲- کارتخوان بیسیم (GPRS): این نوع پوز از دیتای موبایل برای اتصال به شبکه اینترنت استفاده می‌کند و سیار می‌باشد.
۴- کارتخوان دارای (Wi-Fi): این نوع کارتخوان شبیه تبلت یا تلفن همراه، می‌تواند از طریق وای‌فای به اینترنت وصل شود.
۶- کارتخوان موبایلی (mPOS): در واقع نمونه پیشرفته‌تر کارتخوان GPRS است که در ظاهر مانند موبایل و دارای شکاف مخصوص کارت کشیدن هستند.
دستگاه کارتخوان چگونه کار می‌کند؟
برای استفاده از دستگاه کارتخوان در ابتدا باید کارت اعتباری خود را از میان شیاری که در دستگاه وجود دارد، عبور دهید و گزینه مدنظر روی منوی ظاهر شده را انتخاب کنید. اگر قصد خرید داشته باشید، معمولاً مبلغ خرید توسط فروشنده وارد می‌شود و در صورت تأیید، باید رمز چهاررقمی خود را وارد کنید و با تأیید آن، خرید را انجام دهید. شاید به‌ظاهر ساده باشد که تنها با کشیدن یک کارت و واردکردن رمز، خریدوفروش انجام شود اما عملیاتی که در همین چند ثانیه در سیستم‌های بانکی انجام می‌گیرد، جالب‌توجه است. بستگی به نوع دستگاه کارتخوان که می‌تواند، دستگاه کارتخوان تلفنی، بلوتوثی، سیار و... باشد، دستگاه به شبکه وصل می‌شود تا اطلاعات خرید به سیستم بانکی کشور، ارسال شود. اگر کارت مشتری توسط دستگاه خوانده شود، مبلغ از حساب مشتری برداشته و به‌حساب فروشنده واریز می‌شود. پیغامی که در اتمام انجام عملیات از طریق برگه رسید دریافت می‌شود، نشان‌دهنده موفقیت‌آمیز بودن یا نبودن تراکنش خواهد بود.
چه‌کارهایی می‌توان با دستگاه پوز انجام داد؟
امکانات پوز علاوه بر فروش و انجام تراکنش‌های مربوط به خرید کالا، شامل دریافت موجودی، خرید شارژ، انواع گزارش‌ها و… نیز است.
چگونه می‌توان یک دستگاه پایانه فروش (POS) دریافت نمود؟
جهت دریافت یک دستگاه پایانه فروشگاهی می‌توان با تماس با شرکت ارائه‌دهنده خدمات پرداخت که اطلاعات آنها از طریق بخش پیوندهای سایت شاپرک موجود می‌باشد و یا ثبت درخواست از طریق وب‌سایت شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت اقدام نمود. همچنین از طریق سامانه جامع پذیرندگان که به‌زودی دسترسی آن در سایت شاپرک قرار خواهد گرفت می‌توان نسبت به ثبت درخواست جهت دریافت انواع ابزار پذیرش اقدام نمود.
پاسخ به پرسش‌های متداول (پوز سیار و ثابت چیست)
کارت خوان جیبی یا شخصی چیست؟
نسل پیشرفته‌تری از کارتخوان سیار هستند (کارتخوان موبایلی) که با استفاده از اتصال دیتای سیم کارتی که درون آن نصب می‌شود، به شبکه بانکی متصل می‌شود و تراکنش انجام می‌دهد. به دلیل ظاهر کوچک و سبکی وزن، به کارتخوان جیبی مشهور هستند و چون برای انجام مشاغل کوچک و شخصی مناسب هستند به نام کارتخوان شخصی نیز شناخته می‌شوند.
منظور از سیار در پوز چیست؟
هر کارتخوان که محدود به استفاده در مکان خاصی نباشد یک کارتخوان سیار است. کارت‌خوان‌های موبایلی و بیسیم (GPRS) در این دسته قرار می‌گیرند.
تفاوت پوز سیار و جیبی چیست؟
پوز جیبی یکی از انواع پوزهای سیار به شمار می‌رود که ظاهری سبک‌تر و کوچک‌تر دارد.
چه نوع دستگاه کارت خوان برای من مناسب است؟
با توجه به نوع استفاده ای که از کارتخوان بیسیم خواهید داشت پاسخ به این سوال متفاوت است. اگر کسب و کار شما یک کسب‌وکار پرمشتری و پر از تراکنش است باید مدل‌هایی را انتخاب کنید که قابلیت انتقال داده سریع داشته باشند.اگر چاپ فاکتور مشتری یکی از اصلی‌ترین ارکان های کسب‌وکار شماست پس کارتخوان شما باید این قابلیت را داشته باشد. یا اینکه اگر شما محل ثابتی برای کسب‌وکارتان ندارید و به‌صورت مداوم در حال تغییر هستید پس به کارت خوان سیار باید فکر کنید. هم چنین سبکی، امکانات ویژه و... از جمله پارامترهایی هستند که باید مدنظر قرار دهید. (پوز سیار و ثابت چیست)
چرا استفاده از پوز بهتر است؟
آیا همین‌که لازم نیست برای خریدهای خود پول زیادی با خود حمل کنید و مداوم نگران دزدیده و گم‌شدن آن باشید کافی نیست؟ اینکه دیگر معطل گرفتن باقی پولتان نمی‌شوید و اشتباهی صورت نمی‌گیرد؟ یا اینکه از آلودگی‌هایی که با اسکناس مبادله آن منتقل می شود رها می‌شوید؟
همین‌طور در مورد صاحبان کسب‌وکارها می‌توان گفت که دیگر نگران اشتباهات محاسباتی و یا به سرقت رفتن موجودی‌شان نیستند و وقت بسیار کم‌تری صرف انجام صورت‌حساب‌ها و حسابرسی آنها می‌شود. این‌ها تنها گوشه‌ای از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از کارتخوان است.
