تفاوت دستگاه کارتخوان جیبی و کارتخوان سیار چیست؟

امروزه که تکنولوژی و فرهنگ استفاده از آن، در بین اکثر مردم جا افتاده، تمایل به استفاده از کارت های بانکی و به دنبال آن خرید دستگاه کارتخوان رونق زیادی پیدا کرده است. به خصوص از زمانی که بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری طبق دستور سازمان دارایی کشور، ملزم به استفاده از کارت خوان شدند، همه اصناف و مراکز خرید و فروش نیز نسبت به تهیه پوز اقدام کردند.

 

تاریخچه دستگاه کارتخوان (pos)

 

پیش از توسعه دستگاه های کارتخوان، بازرگانان و فروشندگان، از پرینترهای دستی (که به ماشین های ZipZap نیز معروف است) برای گرفتن اطلاعات از قسمت برجسته شده روی کارت اعتباری از برگه های کاغذی با نسخه های کپی کربنی استفاده می کردند. سپس این ورق های کاغذی برای پردازش به بانک منتقل می شدند. این روند، یک کار دشوار و وقت گیر بود.

 

علاوه بر این شرایطی را فرض کنید که در آن یک فروشنده هر بار برای دریافت هزینه فروش خود باید در صندوق خود را باز و بسته کند. در این صورت احتمال اشتباه و سرقت از جانب خود فروشنده و یا اشخاص دیگر وجود دارد. آیا راهی برای غلبه بر این مشکل وجود دارد؟ این سوالی بود که باعث شد دستگاه های کارتخوانی که امروزه می شناسیم به وجود بیایند و اکنون ما تاریخچه دستگاه پوز را مرور کنیم .

 

نقطه عطف فروش در سال 1979 پدیدار شد، هنگامی که ویزا (Visa ) یک پایانه ضبط داده الکترونیکی بزرگ را معرفی کرد که اولین پایانه پرداخت بود. در همان سال نوارهای مغناطیسی برای اولین بار به کارت های اعتباری اضافه شد. این تغییر اجازه می داد تا اطلاعات کارت به صورت الکترونیکی ضبط و منجر به توسعه پایانه های پرداخت یا کارت خوان امروزی شود.

 

دستگاه کارتخوان چیست؟

 

با فراگیر شدن کارت‌های عضو شتاب و گسترش روش‌های پرداخت الکترونیک نوین، استفاده از دستگاه POS یا همان کارتخوان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. استفاده از این دستگاه‌ها موجب شده است که مردم پول نقد کمتری را همراه خود حمل کنند. تقریباً تمامی کسب و کارهایی که به گونه ای با مردم ارتباط مستقیم دارند به سمت تهیه این دستگاه‌های کوچک پرکاربرد رفته اند. برای این که بدانیم چه نوع کارتخوانی مناسب کسب و کار می باشد، اول باید شناخت کلی نسبت به انواع دستگاه POS داشته باشیم. بنابراین پیش از بررسی تفاوت‌های دستگاه کارتخوان سیار و جیبی، سعی بر آن داریم بدون وارد شدن به مباحث پیچیده فنی، با معرفی کلی انواع دستگاه‌هایی که تاکنون به بازار عرضه شده پاسخ مناسبی به این سوال ارائه کنیم.

 

دسته بندی انواع کارتخوان

 

به طور کلی دستگاه‌های کارتخوان (POS) به دو دسته کلی " ثابت " و "سیار" تقسیم می‌شوند که " ثابت " شامل: تلفنی، شبکه ای، اینترنتی، بلوتوثی و کامپیوتری است و نوع "سیار" آن شامل: سیم کارتی، موبایلی و اندرویدی می‌باشد.

 

در ادامه به بررسی این دستگاه‌ها بر اساس نوع اتصال و کاربرد می‌پردازیم:

 

دستگاه POS تلفنی (Dial-Up)

 

این نوع دستگاه‌ها جهت اتصال به شبکه‌های بانکی از اینترنت خط تلفن ثابت استفاده می‌کنند بنابراین حتماً باید به خط تلفن وصل شوند و در صورت عدم وجود خط تلفن، کاربرد ندارند.افرادی که تجربه استفاده از اینترنت مبتنی بر خطوط تلفن را دارند با خصوصیات این سبک از اتصال آشنا هستند. اگر چه این فناوری امروزه در کامپیوترها استفاده نمی‌شود ولی هنوز برای اتصال برخی از ابزارها مورد استفاده قرار می‌گیرد، مودم‌های Dial-up برای ارسال اطلاعات از خطوط مستقیم تلفن بهره می‌برند و هنوز برخی از کارتخوان‌های موجود با این روش کار می‌کنند.

 

از معایب بارز این نوع از کارتخوان اشغال شدن خط تلفن هنگام ارسال اطلاعات است، شاید بارها برای شما اتفاق افتاده باشد که در هنگام کشیدن کارت، تلفن مغازه به صدا در آمده و ارتباط اینترنت دستگاه قطع شده است. بنابراین اگر در هنگام ارسال اطلاعات از تلفن استفاده شود، فرآیند کارت کشیدن مجدداً باید تکرار شود. این نوع کارتخوان برای کسب و کارهایی مناسب است که تعداد دفعات استفاده و مجموع تراکنش‌های آنها خیلی کم است. این نوع کارتخوان نسبت به نسل‌های بعدی خود کمی کند به نظر می‌رسد.

 

دستگاه  POS  شبکه ای (LAN)

 

ویژگی مهم این نوع دستگاه کارتخوان استفاده از کارت شبکه برای اتصال به جای مودم Dial-up است. کافیست از پورت پشت دستگاه کارتخوان یک کابل شبکه به محل سوئیچ یا مودم خود وصل کنید، بدون نیاز به خط تلفن، کارتخوان از طریق اینترنت به شبکه متصل شده و فرآیند ارسال اطلاعات به سرعت انجام می‌شود.

 

 سرعت بالای این دسته از کارتخوان‌ها برای فروشگاه های بزرگ مانند فروشگاه‌های زنجیره ای و مراکز خریدی که تراکنش‌های بالا و پیوسته نیاز دارند بسیار مناسب است. تقریباً تمامی کارتخوان‌های ثابت فعلی دارای چنین قابلیتی هستند.

 

 

دستگاه POS  اینترنتی (Wi-Fi)

 

این نوع دستگاه کارتخوان شبیه تبلت یا لپ‌تاپ از امواج WiFi برای اتصال به شبکه اینترنت استفاده می‌کند؛ به خوبی و با سرعت کارتخوان‌های متصل به Lan کار می‌کند و تا شعاعی که برد فرستنده وای‌فای آن را پوشش می‌‌دهد قابلیت جابجایی دارد. مهم ترین مزیت این نوع کارتخوان عدم نیاز به کابل‌کشی برای تلفن یا شبکه است.

 

 از این رو نیاز به چند خط تلفن نیز نخواهد بود. در فروشگاه‌های زنجیره ای، رستوران‌ها و کافی شاپ‌ها که میزان تراکنش بالایی دارند و نیاز به چندین کارتخوان هست این نوع بسیار کارآمد و به ‌صرفه است. معمولاً بیشتر کارتخوان‌های دارای وای‌فای دارای کارت شبکه lan نیز هستند و هر دو نوع ارتباط را پشتیبانی می‌کنند.

 

دستگاه  POS  بلوتوثی

 

سامانه هایی که از طریق بلوتوث فعالیت می‌کنند در گذشته نه چندان دور طرفداران بسیار زیادی داشتند اما امروزه با ایجاد راه‌های ارتباطی آسان تر و راحت تر استفاده از بلوتوث اندکی محدود شده است. بر همین اساس استفاده از دستگاه کارتخوان بلوتوثی کمتر از دیگر انواع آن است.

 

این دستگاه کارتخوان ترکیبی از دستگاه پوز سیار یا سیم کارتی (که در ادامه به آن اشاره می‌شود) و دستگاه پوز اینترنتی است. بستر ارتباطی این مدل از کارتخوان مانند سایر کارتخوان‌ها، خط تلفن و یا اینترنت است؛ راه‌اندازی اولیه دستگاه با استفاده از اینترنت صورت می‌گیرد و با کمک بلوتوث تا شعاع مشخصی امکان جابجایی دارد.

 

این یکی از ویژگی‌های مهمی است که در زمان خرید دستگاه کارتخوان بلوتوث باید به آن توجه نمود. این دستگاه‌ها دارای بردهای متفاوتی هستند که شما با توجه به نوع فعالیت خود می‌توانید برد مناسب را انتخاب کنید. معمولاً این نوع کارتخوان‌ها، کمتر از سایر کارتخوان‌ها طرفدار دارند اما همچنان استفاده از آن‌ها رایج است. کاربرد این دستگاه بیشتر در رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها و سایر فروشگاه‌ها می‌باشد.

 

دستگاه  POS  کامپیوتری (PC_POS)

 

نوع دیگری از انواع دستگاه کارتخوان که احتمالاً اندکی ناشناخته‌تر از بقیه است دستگاه POS کامپیوتری نام دارد. این دستگاه برای انجام عملیات‌های بانکی نیاز دارد که به یک سامانه کامپیوتری متصل شده و با استفاده از آن عمل نماید. کلیه موارد و عملکردهای این دستگاه را می توان با استفاده از همان سامانه کامپیوتری کنترل کرد.

 

 این دستگاه کارتخوان را اغلب می‌توانید در داروخانه‌ها، فروشگاه‌های زنجیره ای و مراکز خرید بزرگی مشاهده کنید که نیاز به چاپ فاکتورهای کاغذی برای مشتریان دارند. با اتصال این دستگاه به صندوق فروشگاهی و نرم‌افزار حسابداری پس از محاسبه مبلغ فاکتور، دستور انجام تراکنش به همراه مبلغ و سایر اطلاعات مورد نیاز به کارتخوان منتقل می‌شود. نمونه متفاوت آن تقریباً در بیشتر پمپ‌بنزین‌ها در حال استفاده است. بستر اتصال مستقیم کارتخوان با دستگاههای دیگر مثل صندوق فروش یا نازل پمپ بنزین یک رایانه‌ی واسط است که قادر است هر نوع فعالیت مورد نیاز تعریف شده بین دو دستگاه را انجام دهد.

 

دستگاه  POS  سیم کارتی (GPRS)

 

از آنجایی که این دستگاه نسل اول از کارتخوان‌های سیار می‌باشد، بیشتر به نام " POS سیار" شناخته شده است و یکی از بهترین دستگاه‌های کارتخوانی است که قابلیت استفاده در مکان‌های مختلف را دارد. این دستگاه برای مشاغلی که نیاز به جابجایی دارند، مناسب است.

 

نحوه عملکرد پوز سیار، از طریق سیم کارت تلفن همراه است. هر جایی که تلفن همراه آنتن دهد، پوز سیار قابل استفاده است. از ویژگی‌های جالب دستگاه کارتخوان سیار باید به قابلیت استفاده در کشورهای اطراف اشاره کرد. برای افرادی که بخش مهمی از تجارتشان به کشورهای همسایه است، استفاده از کارتخوان سیار گزینه مناسبی است. این کارتخوان‌ها مناسب شرکت‌های پخش، تحویل حضوری و پیک می‌باشند و برای کسب و کارهای بسیار کوچک مرسوم هستند.

 

کارتخوان سیار از بستر دیتای موبایل برای اتصال به شبکه اینترنت استفاده می‌کند. به این صورت که پشت دستگاه همانند موبایل محلی برای قرار دادن سیم‌کارت وجود دارد و دستگاه قادر است از طریق فناوری GPRS اطلاعات را ارسال کند. معمولاً اکثر دستگاه‌های پوز سیم‌کارتی، باتری هم دارند که صاحب دستگاه را قادر می‌سازد آن را بدون محدودیت به هر نقطه‌ای منتقل و استفاده کند این نوع کارتخوان به دلیل سهولت جابجایی به کارتخوان‌های بی‌سیم هم مشهور است.

 

دستگاه POS موبایلی یا جیبی   (MPOS)

 

کارتخوان موبایلی یا mPOS دستگاهی است از موبایل کوچک تر که از طریق بلوتوث به موبایل یا تبلت وصل می شود و امکان پذیرش کارت های بانکی را فراهم می کند. mPOS  با ارسال رسید دیجیتالی در قالب پیامک برای مشتری و پذیرنده نیاز به چاپ رسید کاغذی را مرتفع می کند. این دستگاه بسیار مناسب کسب و کارهایی است که علاوه بر تغییر محل کارتخوان نیازمند اتصال به اپلیکیشن یا نرم افزار مختص کسب و کار خود هستند.

 

با اینکه دستگاه کارت‌خوان موبایلی در بازار جهان و دنیا، ابزار جدیدی محسوب می‌شود با این ‌حال در چند سال گذشته مورد توجه کسب‌ و کارهای بسیاری قرار گرفته است؛ کسب ‌و کارهایی که بعضاً محل تسویه با مشتری جای ثابتی نیست و نمی‌توانند دست به دامن دستگاه‌های کارتخوان رایج رومیزی شوند و یا کسب ‌و کارهایی هستند که به‌ اندازه‌ای تراکنش ندارند که برای شرکت‌های PSP جذابیتی جهت ارائه یک دستگاه کارت‌خوان داشته باشند.

 

اما این‌ها پیش ‌پا افتاده‌ترین نمونه‌ها و مثال‌هایی هستند که اهمیت وجود راه کارهای پرداختی دیگر را به تصویر می‌کشند و صدها دلیل دیگر وجود دارد که دستگاه‌های کارتخوان رایج فعلی پاسخگوی نیاز پرداختی تمام کسب‌ و کارها نمی باشند و باید به راه کارهای دیگری هم برای کامل کردن این چرخه فکر کرد که یکی از این راه کارها دستگاه کارتخوان موبایلی است.

 

در واقع پایانه فروش همراه (POS) اجازه می‌دهد که یک دستگاه تلفن همراه یا تبلت دارای سامانه عامل اندروید و یا IOS را به عنوان یک POS استفاده کرد تا به نوعی کارت خوان شخصی خود را همیشه به همراه داشته و در هر زمان و مکانی امکان انجام تراکنش برای مشتریان خود را فراهم نمود.

 

 این دستگاه‌ها با فناوری GPRS به شبکه بانکی متصل شده و اطلاعات را بر بستر دیتای موبایل منتقل می‌کنند. MPOS ها که در ظاهر به موبایل شبیه هستند اما از لحاظ ابعاد از موبایل هم کوچک ترند و یک شکاف مخصوص کارت کشیدن دارند، از طریق بلوتوث به موبایل یا تبلت وصل می‌شود و امکان پذیرش کارت‌های بانکی را فراهم می‌کند.

 

 

MPOS تمامی ویژگی‌های کارت‌خوان‌های فروشگاهی را داراست و برای کلیه‌ی کارت بانک‌ها قابل استفاده است. این دستگاه تمامی مزایای یک کارت خوان فروشگاهی مانند پرداخت قبوض؛ مانده حساب؛ شارژ موبایل؛ خرید و مشاهده لیست کاملی از تراکنش‌هایی که انجام داده اید را داراست. امکان اتصال به تمامی حساب‌های بانکی را دارد. همچنین به علت بهره‌گیری از بستر دیتا در تمامی نقاط دنیا قابل استفاده است. این وسیله که به سادگی در جیب جا می‌شود، با ارسال رسید دیجیتالی در قالب پیامک یا ایمیل بطور همزمان برای پذیرنده و خریدار، نیاز به چاپ رسید کاغذی را مرتفع می‌کند و به این ترتیب نیاز به رول کاغذ ندارد، البته هزینه ارسال پیامک نیز بر عهده شرکت psp است.

 

MPOS معمولاً برای کسب و کارهای شخصی و تعداد تراکنش‌های بسیار پائین مناسب می‌باشد. از این رو به کارتخوان‌های شخصی نیز معروف است. این وسیله، امکان پرداخت را برای مردم از طریق کارت های عضو شتاب در درب منزل، خریدهای خیابانی، پرداخت کرایه تاکسی، به راحتی از طریق دستگاه‌های تلفن همراه امکان‌پذیر می‌سازد. سبکی، امنیت و استحکام این ابزار آن را برای کسب و کارهای سیار و کسب و کارهایی که علاوه بر تغییر محل کارتخوان نیازمند اتصال به اپلیکیشن یا نرم‌افزار مختص کسب و کار خود هستند بسیار مناسب کرده است. از این رو استفاده از این نوع کارت خوان به شرکت‌های پخش پیشنهاد می‌گردد.

 

دستگاه  POS اندرویدی (PDA-POS)

 

جدیدترین فناوری حوزه کارتخوان این دستگاه است که با تجمیع امکانات گوناگون در آن، طیف وسیعی از مشتریان را پشتییبانی می‌کند. در واقع کارتخوان اندرویدی یک کارتخوان است که سامانه عامل آن اندروید است و صفحه نمایشگری تمام لمسی دارد. کارتخوان اندرویدی تمام قابلیت‌های دستگاه‌های اندرویدی نظیر موبایل یا تبلت را در دستگاه پوز جمع کرده است.

 

درواقع بهتر است آن را یک موبایل یا تبلت بدانیم که به لوازم یک کارتخوان پیشرفته مجهز شده است، از جمله دوربین، چاپگر، اسکنر 2 بعدی، وای فای، GPRS، بلوتوث، RFID، بارکدخوان و کارت حافظه جانبی. نصب نرم افزارهای مالی و حسابداری و نرم افزارهای مربوط به مشتریان بر بستر سامانه عامل اندروید از قابلیت‌های مهم این دستگاه است. این دستگاه برای شرکت‌های پخش، شرکت‌های امدادی، رستوران‌ها، حمل و نقل، سرویس در محل مشتری و … قابل استفاده و سفارشی سازی است.

 

کارت خوان جیبی یا شخصی چیست؟

 

نسل پیشرفته تری از پوز سیار هستند (کارتخوان موبایلی) که با استفاده از اتصال دیتای سیم کارتی که درون آن نصب می شود، به شبکه بانکی متصل می شود و تراکنش انجام می دهد. به دلیل ظاهر کوچک و سبکی وزن، به کارتخوان جیبی مشهور هستند و چون برای انجام مشاغل کوچک و شخصی مناسب هستند به نام کارتخوان شخصی نیز شناخته می شوند.

 

تفاوت دستگاه کارتخوان سیار(سیم کارتی) و دستگاه کارتخوان جیبی

 

سوالی که در ذهن مخاطبان ایجاد می شود تفاوت موبایل پوز با دستگاه های پوز سیم کارتی است که بطور کلی می توان به قیمت ارزان تر، وزن کمتر، تعداد تراکنش بالاتر با یک بار شارژ، خرید دستگاه بدون نیاز به سپرده کردن پول یا ودیعه گذاری، قابلیت اتصال به نرم‌افزار موبایل، مجهز بودن به فناوری‌های NFC و RFID برای پرداخت‌های سریع و خرد، خدمات جانبی از جمله ارائه آمارهای مختلف، قابلیت تحلیل داده ها بصورت آنلاین اشاره کرد. همچنین قابلیت انعطاف بسیار بالای موبایل پوز (کارتخوان جیبی) برای توسعه نرم افزارهای ویژه در بستر تلفن هوشمند و یا تبلت، آن را به فناوری ایده آل برای بسیاری از مشاغل تبدیل می کند . علاوه بر آن موبایل پوز دارای مزایای بیشتری نسبت به کارتخوان های سیار است که از جمله مزایای آن موارد زیر است:

 

مزایای مهم و استفاده از موبایل پوز (MPOS)

 

کاهش هزینه

 

بسیاری از پذیرندگان در حال حاضر دستگاه های تلفن همراه مناسب دارند بنابراین بانک ها می توانند از هزینه های اضافی مربوط به خرید، استقرار و حفظ یک ترمینال POS، اجتناب کنند.

 

حمل و نقل آسان تر

 

قابلیت حمل بهتر و راحت تر در استفاده از این سیستم از عوامل مهم برای پذیرنده سیار است که هیچ محل ثابت کسب و کاری ندارد.

 

سیستم عامل

 

سیستم عامل بکار گرفته شده امکان توسعه نرم افزار و انعطاف پذیری بیشتر با محیط های موجود را می دهد.

 

رابط کاربری

 

رابط کاربری بهتر برای هر دو طرف تراکنش : پذیرنده و مشتری

 

مسائل زیست محیطی

 

این دستگاه نه تنها از نظر زیست محیطی با ارائه رسید ایمیلی و یا پیامکی مصرف کاغذ را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد، بلکه همزمان امکان دسترسی پذیرندگان به مشتریانشان و تکمیل اطلاعات مدیریت ارتباط با مشتریان را آسان تر می نماید. ضمناً برای دریافت رسید دیجیتال لازم نیست که سرویس پیامک فرد خریدار فعال باشد.

 

مدیریت حساب

 

جالب اینکه شما می توانید از طریق این سامانه، حساب کاربری خود را آنلاین و به طور کامل مدیریت کنید و ضمن مشاهده عملکرد خود، به چندین اپلیکیشن مرتبط وصل شده و از امکانات آنها بهره گیرید.

 

 

ویژگی مهم موبایل پوز

 

ویژگی مهم کارتخوان موبایلی، آن است که باعث می شود نرم افزار آن نقش بسیار پررنگ تری در مقایسه با کارتخوان های ثابت فروشگاهی داشته باشد. در حقیقت پردازشگر اصلی عملیات پرداخت، تلفن هوشمند است و سخت افزار کارتخوان تنها برای قسمتی از فرآیند مورد استفاده قرار می گیرد که تلفن هوشمند به تنهایی قادر به انجام آن نیست: نگهداری کلیدها، خواندن کارت مغناطیسی، ورود امن رمز و رمز گذاری اطلاعات. با این حساب در دست داشتن دستگاه کارتخوان موبایلی بدون بسته نرم افزاری توسعه یافته آن، عملاً ارزش افزوده ای محسوب نمی شود.در پایان، تمامی دستگاه های معرفی شده با توجه به ویژگی هایی که دارند، هریک دارای مزایا و معایبی هستند که با شناخت از این ویژگی ها می توان مناسب با کارکردی که از دستگاه انتظار داریم از هر کدام استفاده کنیم.